Środki ochrony indywidualnej (ŚOI) chronią pracownika przed konkretnym zagrożeniem lub licznymi zagrożeniami, które mogą mieć wpływ na jego bezpieczeństwo i zdrowie. Produkty będące środkami ochrony indywidualnej, wprowadzane na rynek UE, muszą posiadać deklaracje zgodności WE zgodnie z dyrektywą 89/686/EWG. ŚOI dzieli się na trzy grupy. Kryterium podziału jest stopień zagrożenia, przed którym mają chronić użytkownika.
Kategoria I: produkty, o konstrukcji prostej, stosowane w warunkach niskiego ryzyka. Użytkownik jest w stanie samodzielnie ocenić skuteczność ochrony ŚOI.
Kategoria II: produkty chroniące przed zagrożeniami mogącymi powodować urazy. Ryzyko wystąpienia urazu jest określane jako „nie bardzo niskie oraz nie bardzo wysokie”.
Kategoria III: produkty, o konstrukcji złożonej, chroniące w sytuacjach poważnego lub trwałego zagrożenia, które może mieć wpływ na życie i zdrowie użytkownika.
| Kategoria | Ryzyko | Użytkownik | Zagrożenia | Przykłady środków ochrony indywidualnej |
|---|---|---|---|---|
| I | małe | samodzielnie ocenia skuteczność ochrony | czynniki mechaniczne, których skutki mają powierzchowne działanie | rękawice ogrodnicze |
| środki czyszczące o słabym i łatwo odwracalnym działaniu | rękawice chroniące przed detergentami | |||
| manipulacja gorącymi przedmiotami o temperaturze nie wyższej niż 50°C | fartuchy | |||
| czynniki atmosferyczne | nakrycia głowy | |||
| słabe uderzenia i drgania, których skutki nie mogą powodować nieodwracalnych uszkodzeń ciała | lekkie hełmy | |||
| światło słoneczne | okulary przeciwsłoneczne | |||
| II | średnie | brak opisu | niesklasyfikowane w kategorii I i III | środki ochrony indywidualnej, które nie należą do I lub III kategorii ryzyka (np. odzież ostrzegawcza i odzież dla spawaczy, kaski ochronne) |
| III | duże | nie może stwierdzić dostatecznie szybko jaka jest skuteczność ochrony | stałe lub ciekłe aerozole lub gazy drażniące, niebezpieczne, toksyczne lub promieniotwórcze | sprzęt ochrony układu oddechowego np. maski |
| promieniowanie chemiczne lub jonizujące | kombinezony np. gazoszczelne | |||
| wysoka temperatura przekraczająca 100°C lub więcej, warunki w których może występować promieniowanie podczerwone, płomienie lub narażenie na duże rozpryski roztopionego metalu | odzież przeciwpożarowa | |||
| niska temperatura powietrza -50°C lub niżej | odzież termiczna | |||
| upadek z wysokości | akcesoria alpinistyczne | |||
| porażenie prądem elektrycznym oraz prace z wysokim napięciem prądu elektrycznego | hełmy elektroizolacyjne |
